علائم ایمنی خطر تیغه های گرداننده

در کارگاه های درودگری لازم است نظم، ترتیب و نظافت محیط کار به طور کامل رعایت شود، باید همه روزه کف کارگاه و به خصوص زیر پای کارگرانی که با ماشین آلات کار می کنند از خرده چوب و خاک اره پاک شود. چون دیده شده که به علت پاکیزه نبودن کف و ریخت و پاش قطعات چوب و خاک اره در محیط کارگاه، پای کارگری لغزیده است. برای جلوگیری از افتادن، بدون اراده دست خود را روی قطعات گردان و خطرناک ماشین آلات قرار داده که به سختی آسیب دیده است. از طرف دیگر در چنین شرایطی کارگاه همیشه در معرض خطر آتش سوزی قرار دارد. از این رو باید قسمتهای مختلف ماشین آلات دارای حفاظ مناسب باشد. باید نظم، نظافت و رعایت اصول را در کارگاه درودگری با نهایت دقت مراعات کرد و به پیشگیری از آتش سوزی در این کارگاره ها توجه خاصی مبذول داشت.
خاک گرفتن کف کارگاه و ایجاد حادثه

خاک گرفتن کف کارگاه و ایجاد حادثه

شکل (۱) هنگام لغزیدن روی خاک اره کف کارگاه، کارگر درودگر برای جلوگیری از سقوط، بطور ناخودآگاه با انگشتان خود ابزار روی میز را می گیرد و به سختی زخمی می شود.

 

کوچک ترین بی توجهی در حین کار با ماشین آلات درودگری موجب بروز حادثه شده و حداقل قطع انگشتان دست را در پی خواهد داشت. لیکن امروزه با وجود انواع ماشین آلات درودگری مجهز با حفاظ های مناسب و آشنایی به تکنیک کار با این ماشین آلات این امکان وجود دارد که کارگران با اطمینان بیشتری کار کنند و در حین کار از بروز حادثه در امان باشند. از این رو رعایت اصول زیر ضروری است:

    تمام ماشین آلات مجهز به حفاظ های کامل و مناسب باشند.
    ابزار کار سالم و بی عیب باشند.
    کارگری که با ماشین آلات درودگری کار می کند باید به تکنیک کار آن به طور کامل داشته باشد.
    کارگر باید در مواقع کار دقت و تمرکز فکر کامل داشته، در هنگام حواس پرتی و خستگی از انجام کار خودداری کنند.
    باید به نظم، ترتیب و نظافت محیط کار، مخصوصا کف و زیر پای کارگران توجه بیشتری داشت
    بهتر است در محیط کار از پوسترها و علائم حفاظتی جهت آگاهی بیشتر کارگران استفاده کرد.
    برای حمل و نقل الوار، چوب ها و وسایل ساخته شده از انبار به محیط کار و بالعکس دقت بیشتری مبذول داشت.
    باید از وسایل حفاظت انفرادی مناسب با آن کار مخصوص لباس کار مناسب استفاده کرد.

تأسیسات و ماشین های اره چوب بری
ایمنی ماشین های اره چوب بری

ایمنی ماشین های اره چوب بری

 

ماشین اره تسمه ای

اره تسمه ای عبارت از یک نوع ماشین چوب بری که دارای یک یا چند تسمه فولادی بی انتها (دو سر تسمه به هم پیوست) می باشد. روی یک یا هر دو بعد آنها یک رشته دندانه وجود دارد. این تسمه فولادی روی دو فلکه سوار شده که محور این فلکه در یک صفحه افقی یا در یک صفحه قائم و در دو طرف میز کار قرار گرفته است. انواع اره های تسمه ای عبارتند از: اره تسمه ای قائم – اره تسمه ای افقی – اره تسمه ای دو لبه – اره تسمه ای قابل حمل. شكل (۲).
13961018366

ایمنی ماشین اره تسمه ای

شکل (۲) دستگاه اره تسمه ای با پوشش فلکه فوقانی (روی میز) و فلکه زیرین (زیر میز) و دوشاخه طرفی

 

ماشین اره گرد

ماشین اره گرد عبارت از یک یا چند صفحه نازک فولادی گرد که محیط آنها به صورت داندانه های اره در آمده است. این صفحات روی محورهای افقی یا عمودی نصب شده که با گردش محور عمل برش چوب انجام می گیرد. طرز قرار گرفتن این محورها می تواند به ترتیب زیر باشد: بیرون آمده باشند.

    محور زیر میز کار قرار گیرد و صفحات اره از شیارهایی در سطح میز و در مقابل آنها تعبیه شده تنظیم است.
    محور بالای میز کار قرار گرفته باشد (در هر حال فاصله بین این صفحه اره و میز کار قابل)
    محور اره که حرکت دورانی خود را از محور ناقل نیرو اخذ می کند، روی بازویی که دارای حرکت نوسانی است قرار گرفته که عمل برش چوب به وسیله نوسان این بازو انجام میشود. ارههای گرد دارای انواع مختلفی است (در حدود ۳۰ نوع) که از ذکر آنها خودداری می شود.

معیارهای ایمنی

معیارهای ایمنی ماشین های چوب بری را می توان به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم نمود:

الف) معیارهای عمومی ایمنی معیارهای عمومی ایمنی شامل ساختمان ماشین (طراحی)، محل استقرار و استفاده از آنهاست.

ساختمان ماشین ماشین باید طبق اصول مهندسی ساخته شود. شاسی ماشین طوری ساخته شود که به راحتی بتوان آن را به کف کارگاه، دیوارها و یا ستونهای ثابت و محکم بست. قطعات برقی آن نیز باید مطابق نیازها باشند. ماشین باید مجهز به کلیه وسایل ایمنی بوده تا بتوان به راحتی این وسایل را بر روی آن سوار کرد. کنترل های شروع و توقف دستگاه به راحتی در دسترس بوده و برای جلوگیری از کار افتادن غیرعادی آن حفاظت شده باشد.

استفاده از سیستم مکش گرد و غبار براده های چوب، امری مفید و عاقلانه خواهد بود زیرا هم به  بهبود دید کارگر در نقطه برش کمک کرده، آلودگی محیط را کاهش می دهد و هم از نظر اقتصادی با صرفه است.

محل استقرار ماشین: ماشین باید در محلی مستقر شود که بریدن انواع الوارها با آن آسان باشد اطراف ماشین باید خالی بوده و برای اطمینان از جابجایی ایمن و بی خطر، قطعه های کار علامت گذاری شده باشند. کف کارگاه باید صاف و فاقد گودال، برامدگی و پله باشد. نور کارگاه کافی و بدون خمیدگی باشد.

مراحل مورد استفاده از ماشین: یک اره حتی اگر مجهز به وسایل ایمنی باشد می تواند برای فردی که به اندازه کافی آموزش ندیده است، خطرناک باشد. نکات ایمنی زیر را باید در کار با اره ها رعایت کرد:

    فقط افرادی که توسط اپراتورهای ماهر به اندازه کافی آموزش دیده اند مجاز به استفاده از آن باشند.
    استفاده و نگهداری حفاظها باید بخشی از دستورات لاینفک کار و دستورالعمل های تهیه شده باشند.
    مسئول یک ماشین الواربری باید علاوه بر اینکه فردی ماهر در کار خود است، از مسئولیت خود مطلع بوده قادر به اداره کردن کار باشد. باید او نه تنها قادر به راه اندازی و کار با دستگاه باشد، بلکه باید بتواند مقررات سخت و کنترل شده ای را به زیردستان خود اعمال کند. کمترین کوتاهی و عدم توجه او به زیردستانش می تواند منجر به حوادث مرگبار شود. مراحل کار و دستورات باید روشن، آشکار و ساده باشند.

ب) معیارهای اختصاصی ایمنی

فلکه های تیغه: فلکه های رفت و برگشت باید به طور دقیق و صحیح و کاملا بالانس شده باشند. عمل بالانس هم به صورت ایستا (ساکن) و هم متحرک صورت گرفته باشد تا از عدم ارتعاش و هرزه گردی آن اطمینان حاصل شود. فلکه ها باید از مواد محکم ساخته شده و دارای سطحی صاف باشند. اگر محکم و مسطح نیستند باید جعبه ای که در داخل آن قرار می گیرند اینگونه باشند. شکل فلکه در لبه باید طوری باشد که از برخورد ناخواسته با دندانه های اره جلوگیری بعمل آید. پوشش و حفاظ فلکه نباید مانع تخلیه گرد و غبار حاصل از فرآیند شود و حتی المقدور امکان باز کردن، تعمیر تنظیم، سرویس ماشین و تعویض تیغه وجود داشته باشد. لبه و سطوح آن در لبه ها باید به طور نوبتی بازدید شده در صورت خوردگی و پارگی تعویض شوند.

تیغه (تسمه): تیغه اره باید از فولاد درجه یک ساخته شود و معمولا نباید ضخامت آن از 0.001 قطر فلکه آن بیشتر و نباید از 0.5 میلیمتر هم کمتر باشد. تیغه > 0.5 میلیمتر > 0.001فلکه

پهنای تیغه با توجه به ماشین بین ۵ تا ۲۵۰ میلیمتر خواهد بود. معمولا پهنای تیغه ها در اره های معمولی ۵ تا ۲۵۰ میلیمتر و سرعت آن در حدود ۲۰ تا ۲۵ در اره های معمولی و تا ۵۰ متر بر ثانیه در اره های الواربری مخصوص خواهد بود.

نقطه ضعف، تیغه اره یا تسمه بستن و محکم کردن آن است. این امر باید بدون شک طبق دستورات کارخانه سازنده صورت گیرد. بعد از بستن و سوار کردن تیغ اره باید قبل از کار نهایی آن را آزمود. دندانه تیغ اره باید مناسب با نوع کار و چوب مورد برش انتخاب شود. از دندانه های مستقیم و کوچک برای بریدن چوبهای سخت، خشک و از داندانه های درشت بر برای چوبهای نرم و مرطوب استفاده می شود تا برش به سهولت انجام شده و تیغه نشکند. دندانه های تیغ اره معمولا یکی در میان به چپ و راست خم می شوند. دستکاری و احتمالا چرخانیدن کلیه دندانه ها به یک سمت کار اشتباهی بوده و ممکن است منجر به شکستن تیغ اره شود.

تنظیم تیغه: تنظیم صحیح تیغ اره در پیشگیری از پریدن تیغه از فلکه، شکستن و ساییده شدن سریع آن مؤثر است. در تنظیم تیغ اره باید به نکات زیر توجه داشت:

    کشش صحیح تیغ اره و اطمینان از سختی و بیرون بودن آن از لبه فلکه.
    عمل تنظیم با تغییر فاصله چرخها صورت می گیرد (با حرکت قسمت مرکزی فلکه برگشتی).
    میزان کشش تیغ اره به پهنای آن بستگی دارد. برای تیغ اره های معمولی ۱۰ کیلوگرم بر هر میلی متر پهنای تیغه خواهد بود. در عمل تیغه اره های معمولی را باید آنقدر محکم کرد تا صدا نکنند.

جا انداختن صحیح تیغ اره: عمل قرار دادن صحیح تیغ اره بر روی لبه های فلکه، با کج کردن محور یکی از فلکه ها نسبت به دیگری باید طوری صورت گیرد که:

    در تیغ اره های پهن، دندانه تیغ اره با حفاظ لبه فلکه تماس نگیرد تا از ساییده شدن قسمت هدایت (راهنمای) اره جلوگیری به عمل آید.
    تیغ اره باریک، تقریبأ مماس با پوشش لبه فلکه باشد تا از پریدن به بیرون جلوگیری شود.

قسمت هدایت اره (راهنمای اره): قسمتهای هدایت بدین منظور طراحی شده اند که از حرکت صحیح تیغ اره ها در هر دو سطح قائم و افقی اطمینان حاصل شود. عرض قسمت هدایت اره نباید کمتر از پهنای تیغ اره باشد و تا حد امکان باید نزدیک به تیغ اره نصب شده و قابل تنظیم باشند. در اره های رومیزی یکی از راهنماها درست در زیر میز قرار دارد. معمولا راهنمای عقبی به صورت دیسک چرخانی است که محور آن موازی با جهت تغذیه الوار بوده که تیغه در روی دیسک و نزدیک به سطح آن قرار میگیرد. هدایت جانبی نیز ممکن است به وسیله غلطک ها و یا تشک های اصطکاکی (از جنس گرافیت، پلاستیک, چوب فشرده) انجام شود. این بالشتک ها در طرفین تیغه قرار می گیرند. برای اطمینان از عمل ایمن اره وجود راهنما (هدایت کننده) مناسب ضروری است.